Konflikty są częścią każdego długotrwałego związku i niewątpliwie mają wpływ zarówno na jego jakość jak i funkcjonowanie, a to co różni poszczególne relacje, to m.in. sposób w jaki partnerzy reagują na trudne sytuacje.
W badaniu amerykańskiej badaczki Caryl Rusbult przeprowadzonym na dużej grupie, osoby badane poproszono o opisanie swojego sposobu reagowania na niezadowolenie w związku miłosnym. Zebrano i zanalizowano kilkadziesiąt takich sposobów, które następnie poddano analizie statystycznej. Dzięki temu uzyskano klasyfikację reakcji na konflikt, czy niezadowolenie na dwóch osiach (wymiarach): konstruktywności-destruktywności i aktywności-bierności.
Co z kolei pozwoliło wyróżnić cztery typy reakcji na niezadowolenie.
Dwie konstruktywne to: dialog i lojalność, przy czym dialog ma charakter aktywny a lojalność pasywny,
a dwie destruktywne to: wyjście (aktywne) i zaniedbanie (bierne).
DIALOG, to aktywne podejmowanie prób rozwiązania problemu. Rozmowy, poszukiwania kompromisu czy próby zmian u siebie lub partnera dla dobra relacji. To również szukanie wsparcia zewnętrznego, np. u przyjaciół, rodziny czy terapeuty.
LOJALNOŚĆ jest biernym (cierpliwym) czekaniem aż problemy same się rozwiążą. Trwanie przy partnerze pomimo trudności, dostosowywanie się czy łagodzenie, aby uniknąć otwartej konfrontacji, co jest ważniejsze od zadbania o własne potrzeby.
WYJŚCIE, to eskalacja konfliktu, związana z izolacją i wycofaniem się z kontaktu z parterem. To stosowanie kar, gróźb, wywieraniem nacisku, deprecjonowanie, atakowanie partnera czy wreszcie rozwód.
ZANIEDBANIE jest wycofaniem z relacji i biernym przyglądaniem się rozpadowi związku. Ignorowanie partnera lub chłodne, nieprzyjemne traktowanie i odmowa rozmowy, związane jest z brakiem wiary w możliwość polepszenia wzajemnych stosunków.
Choć z pewnością pary używają wszystkich omówionych strategii, to różne osoby w zależności od cech osobowościowych, dynamiki związku czy charakteru konfliktu mogą je stosować z różną częstotliwością. Należy również pamiętać, że konkretne działanie, jak na przykład unikanie kłótni może być przejawem zarówno strategii unikania jak i lojalności, w zależności od indywidualnej intencji osoby. W relacjach, które pozwalają obojgu partnerom, na czerpanie satysfakcji, poczucia spełnienia i bezpieczeństwa częściej mamy do czynienia z dialogiem.
