Podjęcie decyzji o skorzystaniu z pomocy psychiatrycznej, psychoterapeutycznej, czy też psychologicznej bywa trudne. Osoby potrzebujące takiego wsparcia często wstrzymują się ze względu na lęk przed oceną otoczenia, czy stygmatyzacją.
Sytuacji nie ułatwia fakt, że często też nie wiadomo do którego ze specjalistów się udać. Pojęcia i kompetencje psychologa, psychoterapeuty i psychiatry są często mylone. To co łączy tych specjalistów to zobowiązanie do zachowania tajemnicy zawodowej. Czym różnią się zawody psychologa, psychiatry i psychoterapeuty?
Kim jest psychiatra?
Psychiatra to lekarz medycyny, który posiada specjalizację z psychiatrii. Jednocześnie może być psychologiem i psychoterapeutą, ale oczywiście być nimi nie musi. Zajmuje się diagnozowaniem, zapobieganiem oraz leczeniem zaburzeń i chorób psychicznych. Lekarz ma możliwość przepisania leków w celach łagodzenia problemów psychicznych, kierowania do szpitala, czy innych specjalistów oraz także możliwość kierowania na zwolnienie lekarskie. W celu zwiększenia efektów leczenia psychiatra może zalecić połączenie farmakoterapii z psychoterapią lub skorzystanie z pomocy psychologa.
Czym zajmuje się psycholog?
Psycholog to osoba z wykształceniem wyższym psychologicznym. Zawód psychologa zdobywa się po ukończeniu 5 letnich studiów magisterskich. Studenci mają do wyboru wiele ścieżek i specjalności dopasowanych do ich zainteresowań i planów zawodowych. Mogą to być specjalności związane z dbaniem o zdrowie psychiczne (psychologia kliniczna, psychologia dziecięca), rozwojem biznesu (dbanie o rozwój pracowników i organizacji), sportu, w obszarze psychologii społecznej, czy neurokongnitywistyki oraz wiele innych. Przygotowują one psychologa do udzielania pomocy w dziedzinie zgodnej ze specjalizacją.
Przychodząc do psychologa możemy spodziewać się takiej pomocy jak: psychoedukacja, doraźna pomoc psychologiczna, wsparcie w trudnościach, interwencja w sytuacjach kryzysowych, czy diagnostyka psychologiczna – najczęściej we współpracy z lekarzem psychiatrą.
Psycholog nie powinien zajmować się psychoterapią. Psycholog może być równocześnie psychoterapeutą, jeżeli ukończy specjalistyczne szkolenie.
Kompetencje psychoterapeuty
Psychoterapeuta to osoba, która odbyła wieloletnie specjalistyczne szkolenie z zakresu psychoterapii i ma wykształcenie wyższe magisterskie. W toku szkolenia psychoterapeuta zdobywa wiedzę teoretyczną, odbywa staże praktyczne, przechodzi psychoterapię własną i pracuje pod superwizją.
Może być psychologiem, ale nie jest to wymagane. Specjalizuje się w prowadzeniu psychoterapii w określonym nurcie, w którym się szkolił, wykorzystując swoją wiedzę i umiejętności oraz metody, aby jak najlepiej pomóc klientowi. Sam proces psychoterapii może trwać od kilkunastu spotkań, do wieloletniego leczenia (terapia krótko, lub długoterminowa).
Celem psychoterapii jest: zmniejszenie lub usunięcie objawów zaburzeń psychicznych, wspomaganie, ochrona i stabilizacja zdrowia psychicznego, przepracowanie różnego rodzaju kryzysów i trudności, przywrócenie zdolności przeżywania, kontaktowania się, odczuwania nadziei i umiejętności cieszenia się życiem oraz poprawa jakości życia.
Psychoterapeuta nie jest lekarzem, więc nie powinniśmy zgłaszać się do niego z objawami wskazującymi na choroby i zaburzenia psychiczne. Ich diagnostyka i leczenie wymaga konsultacji z psychiatrą. Psychoterapeuta nie posiada uprawnień do wypisywania leków, czy też zwolnień lekarskich.
Psychoterapia zaczyna się od konsultacji. Jej celem jest rozpoznanie sytuacji osoby szukającej wsparcia, jej oczekiwań, motywacji i zaproponowanie najlepszej formy oddziaływań. Najczęściej są to 1-3 spotkania po których zarówno klient jak i terapeuta decydują o podjęciu pracy nad ustalonymi wspólnie celami, według uzgodnionych zasad. Psychoterapeuta może zaproponować konsultacje z lekarzem psychiatrą, lub innym specjalistą.
Psycholog czy psychoterapeuta – kogo wybrać?
To zależy jakiej pomocy potrzebujesz. Psycholog i psychoterapeuta zajmują się pomocą osobom tej pomocy potrzebującym. Ich kompetencje nie są jednakowe. Do psychologa możesz udać się jeżeli potrzebujesz doraźnej pomocy, wsparcia, zrozumienia lub diagnozy doświadczanych trudności. Psycholog w wyniku konsultacji może skierować Cię do psychoterapeuty. Pomoc psychoterapeuty będzie potrzebna, gdy zmagasz się z trudnościami psychicznymi i potrzebujesz leczenia w formie psychoterapii.
